Watersnoodramp: 55 jaar later

In de nacht van 31 januari op 1 februari 1953 braken de dijken in Zuidwest Nederland: de Watersnoodramp (2013: klik hier). 1853 mensen stierven en grote delen van de Zeeuwse en Zuid Hollandse eilanden stonden onder water. Maar het is een misvatting te denken dat de plannen voor de Deltawerken pas daarna ontstonden. In 1937 had Rijkswaterstaat al uitgezocht dat de veiligheid van Nederland niet gewaarborgd was bij grote stormen. Uitgerekend dichtbevolkte gebieden aan de monding van Rijn, Maas en Schelde liepen gevaar, maar nieuwe dijken bouwen was moeilijk en duur. Men dacht het op te kunnen lossen door alle riviermondingen af te dammen: de Westerschelde, de Oosterschelde, het Haringvliet en het Brouwershavens Gat. Dit voorstel werd het Deltaplan genoemd. 

 

Al in 1958 werd in de Hollandse IJssel de stormvloedkering in gebruik genomen, die de complete Randstad tegen overstroming beschermt. In 1961 volgde de afdamming van het Veerse Gat en de Zandkreek, waadoor het Veerse Meer ontstond. In de monding van de Haringvliet werden  sluizen gebouwd, die het wegstromende water uit de Rijn op zee kunnen afvoeren. In 1971 werden ze in werking gesteld. Oorspronkelijk zou ook de Oosterschelde  door een dam worden afgesloten en zou, net als de Haringvliet en het Zeeuwse Meer langzaamaan zoet worden. (klik en bekijk een videobandje van de Oosterscheldewerken vanuit de lucht) Een uniek zoutwater milieu zou het loodje leggen. In 1976 was Den Haag rijp voor een (duur) alternatief: de Oosterscheldedam kreeg een aantal sluizen die alleen bij extreem hoge waterstand dichtgaan. Het werd één van de grootste bouwwerken ter wereld en werd 4 oktober 1986 door de koningin geopend.

Naast veiligheid hebben de Deltawerken meer voordelen: zoetwater in plaats van zout (goed voor de landbouw), waterhuishouding (verbeterde afvoer van vervuild water, inlaat van vers water), het geïsoleerde Zeeland werd ontsloten, de binnenscheepvaart tussen Antwerpen en Rotterdam verbeterde en natuur en recreatie gingen erop vooruit. In het kader van de Deltawerken moesten alle dijken in het land op ‘Deltahoogte’ worden gebracht. Het sluitstuk was de Maeslantkering: twee enorme draaibare deuren die bij hoogwater de Nieuwe Waterweg kunnen afsluiten. Intussen stijgt de zeespiegel door opwarming van de aarde en dreigen deze bouwwerken in de toekomst niet meer afdoende te zijn.

Lees ook:Oosterschelde vol bommen en granaten
Lees ook:Zuiderzeevloed teisterde Noord-Holland precies honderd jaar geleden
Lees ook:Week van de Geschiedenis 2010
Lees ook:Opening Oosterschelde Kreeftenseizoen 2014
Lees ook:Waddengebied mooiste natuurgebied van Nederland