Matthäus Passion werd traditie in Nederland

Pasen en de Matthäus Passion zijn in Nederland onlosmakelijk met elkaar verbonden. Ieder jaar wordt dit oratorium van Bach door heel Nederland opgevoerd. Ook dit jaar weer, met als jaarlijkse traditionele hoogtepunten de uitvoeringen op Goede Vrijdag in de Grote Kerk in Naarden en op meerdere dagen voor Pasen in het Concertgebouw in Amsterdam. In Amsterdam is de gewoonte ontstaan om na afloop niet te applaudisseren, zelfs niet in het Concertgebouw. In de kerk klapt men immers ook niet. De Matthäus Passion is één van de bekendste en langste werken van Johann Sebastian Bach en bezingt het lijden –en sterfverhaal van Jezus volgens het evangelie van Mattheus.

Bach voerde het werk voor het eerst op in de Thomaskerk in Leipzig op Goede Vrijdag in 1729. Andere bronnen reppen over 1727. In 1870 werd het stuk voor het eerst in Nederland opgevoerd, door Toonkunst Rotterdam. De grote Matthäus-traditie in Nederland kon ontstaan dankzij dirigent Willem Mengelberg en de Nederlandse Bach Vereniging in Naarden. In 1899 werd het werk voor het eerst uitgevoerd in het Concertgebouw in Amsterdam. Mengelberg pakte groot uit, met een orkest en koor van bij elkaar 450 mensen en een groot orgel. Hij kortte het stuk in; iets dat Mendelssohn vóór hem ook al had gedaan. Er was kritiek op zijn aanpak, maar een traditie was geboren.

In 1922 organiseerde de Nederlandse Bach Vereniging op Goede Vrijdag een opvoering van de Matthäus Passion in de Grote Kerk in Naarden. Ook dat werd een traditie: in tegenstelling tot de aanpak van Mengelberg, wordt hier het hele stuk in de oorspronkelijke versie en met een kleinere bezetting uitgevoerd. De uitvoering in Naarden groeide uit tot een jaarlijks terugkerend society-event, waar ministers en bekende Nederlanders naartoe komen. In 2006 verscheen voor het eerst een Nederlandstalige versie, vertaald door Jan Rot. De eerste uitvoering daarvan was in Den Haag en had veel succes.

Lees ook:Matthäus Passion in de Paasweek
Lees ook:Matthäus Passion – een Nederlandse paastraditie
Lees ook:Matthäus Passion, een Nederlandse traditie
Lees ook:Week voor Pasen: tijd voor de Matthäus Passion
Lees ook:Nederlandse traditie voor Pasen: uitvoeringen Matthäus en Johannes Passion