Donderdag 4 mei vindt de Nationale Herdenking plaats. In bijna iedere gemeente is er een herdenking en daarnaast zijn er het hele jaar door uiteenlopende plechtigheden (zie website), maar tijdens de Nationale Herdenking op de Dam komen ze samen. Dan ‘herdenken we de Nederlandse slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog, oorlogssituaties en vredesoperaties.’ De koning en de koningin leggen namens de bevolking als eerste een krans bij het Nationale Monument. Klokslag 20.00 uur is het twee minuten stil en daarna volgt het spelen van het volkslied.
Zie ook: Bevrijdingsfestivals
Daarna leggen autoriteiten en groeperingen kransen. De winnaar van de Dichtwedstrijd voor jongeren, Dichter bij 4 mei, krijgt het woord en de Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan houdt de officiële toespraak. Een stoet kinderen legt ieder één bloem neer. De herdenking wordt altijd bijgewoond door het staatshoofd, de premier, vertegenwoordigers van de ministerraad en landmacht, luchtmacht en marine, voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer en maatschappelijke organisaties. Voorafgaand aan de herdenking op de Dam is er in de Nieuwe Kerk een herdenkingsbijeenkomst. Ieder jaar verzorgt een auteur de 4 mei-lezing: de eerste was Harry Mulisch in 1992, dit jaar is dat Annejet van der Zijl.
De herdenking op 4 mei vindt sinds 1947 plaats. Vlaggen hangen halfstok en om 20.00 uur is het in het hele land twee minuten stil. De Dam werd het symbool van de vrijheid: ‘We zien elkaar na de oorlog terug op de Dam’, spraken mensen af. Tot 1956 vond de Dodenherdenking er plaats bij een tijdelijk monument. Op 4 mei 1956 werd het Nationaal Monument onthuld: een zuil met een muur en trappen van architect J.J.P. Oud en beelden van John Rädecker: bovenin ‘Vrede’, daaronder figuren die ellende, verzet en overwinning uitbeelden en twee leeuwen voor het monument. Op 5 mei viert Nederland Bevrijdingsdag.
De bijeenkomst is ieder jaar live op tv te volgen. Om 18.45 uur begint de uitzending op NPO 1 en om 19.50 schakelen de drie publieke zenders over naar de Dam, net als de commerciële zenders. Op de Waalsdorpervlakte in de duinen bij Den Haag werden verzetsstrijders tijdens de oorlog ter dood gebracht. Op 4 mei is er ieder jaar een stille tocht. De Bourdonklok luidt tot even voor 20.00 uur, dan volgt twee minuten stilte: in de regel vanaf 19.50 uur live te zien op de RTL-zenders. NPO 2 staat de hele avond in het teken van de Dodenherdenking, RTL gedeeltelijk, RTL 5 zendt de films ‘Oorlogswinter’ en ’Zwartboek’ uit, Net 5 ‘The Boys in the Striped Pyjamas’ en ‘Sophie’s’ Choice’ en SBS 6 ‘Schindler’s List’.
Lees ook:Woensdag 4 mei: Nationale Herdenking 2016
Lees ook:Nationale herdenking 2011
Lees ook:Nationale Herdenking 2012
Lees ook:Dodenherdenking 4 mei 2014
Lees ook:Nationale Herdenking 4 mei 2010