Officieel is het van zondag 6 tot en met dinsdag 8 maart 2011 Carnaval, maar op veel plaatsen barst het feest donderdag of vrijdag al los (2012: klik hier). Vooral ten zuiden van de grote rivieren is het feesten geblazen tot Aswoensdag, de dag dat de vastentijd van 40 dagen tot aan Pasen begint. Van oudsher is Carnaval een eetfestijn: het was de laatste mogelijkheid om je vol te proppen voor de vastentijd begon, de tijd waarin je alleen het hoogstnoodzakelijke mocht eten.
Op ‘vette dinsdag’ werd al het vet in huis opgemaakt, omdat het anders zou bederven. Het vasten herinnert aan Jesus, die 40 dagen in de woestijn vastte. Het feest bestond al langerals een heidens feest, dat in heel Europa werd gevierd. De kerk zette het om in een katholieke traditie, net zoals veel andere heidense feesten. In het Latijn betekent carne vale: vaarwel aan het vlees en carnus navalis: narrenschip (rondtrekkende clowngroepen). De Romeinen vierden het feest van de ‘satumaliën’: een drink –en eetfestijn met een soort prins Carnaval, vermommingen en optochten.
Pasen is bepalend wanneer Carnaval plaatsvindt. Op het Concilie van Nicaea in het jaar 325 werd bepaald dat Pasen valt op de eerste zondag na de eerste volle maan na het begin van de lente (21 maart). Dit jaar valt Pasen laat (24 en 25 april). Zeven weken daarvoor is het de eerste Carnavalsdag. Carnaval loopt van zondag tot en met dinsdag, maar soms begint het op donderdag en wordt Aswoensdag erbij gesnoept. Het officiële Carnavalsseizoen begint op 11 november (de elfde van de elfde) om 11.11 uur (11 geldt als het ‘gekkengetal’). Veel steden en dorpen vieren dat met een ceremonie; Maastricht heeft de grootste.
Carnaval werd het feest waar iedereen zich kon vermommen en niet herkenbaar een alibi had om zich te buiten te gaan. Het wordt vooral ten Zuiden van de rivieren gevierd. Elke stad of dorp heeft zijn Carnavalsnaam en vereniging: Venlo heeft de oudste: ‘Jocus’ uit 1842. Iedere vereniging kiest een eigen prins Carnaval, die tijdelijk ‘de macht’ heeft en organiseert een eigen optocht (waarover een apart artikel volgt).
Lees ook:Carnaval – het feest voor vastentijd – barst los
Lees ook:Carnaval: het feest voor vastentijd
Lees ook:Carnaval – feest voor de vastentijd begint
Lees ook:Carnaval 2013 barst los
Lees ook:Carnaval – het katholieke feest voor de vastentijd