Zaterdag 9 tot en met dinsdag 12 februari 2013 (editie 2014: klik hier) is het Carnaval: het feest tot op Aswoensdag de vastentijd van 40 dagen begint. Dan mogen gelovigen tot Pasen alleen het hoogst noodzakelijke tot zich nemen. Van oudsher is Carnaval een eetfestijn: het was de laatste mogelijkheid om je vol te proppen. Op vette dinsdag werd al het vet in huis opgemaakt, omdat het anders zou bederven. Vasten herinnert aan Jezus, die dat 40 dagen lang in de woestijn deed. Het feest bestond al langer en werd in heel Europa gevierd. De Rooms-katholieke kerk zette het heidense Carnaval om in een katholieke traditie, zoals dat met veel heidense feesten gebeurde.
In het Latijn betekent carne vale: vaarwel aan het vlees en carnus navalis: narrenschip (rondtrekkende clowngroepen). De Romeinen vierden het feest van de ‘satumaliën’: een drink –en eetfestijn met een soort prins Carnaval, vermommingen en optochten. Pasen is bepalend wanneer Carnaval plaatsvindt. Sinds het Concilie van Nicaea 325 n.C. valt Pasen op de eerste zondag na de eerste volle maan na het begin van de lente (21 maart). Dit jaar valt Pasen op 31 maart en 1 april; Carnaval veertig dagen eerder: 9-12 februari. Carnaval loopt van zondag tot en met dinsdag, maar soms begint het op donderdag en wordt Aswoensdag erbij gesnoept. Het officiële Carnavalsseizoen begint op 11-11 om 11.11 uur (11 is het ‘gekengetal’). Veel steden en dorpen houden dan een ceremonie; Maastricht de grootste. Carnaval werd het feest waar iedereen zich kon vermommen en niet herkenbaar een alibi had om zich te buiten te gaan.
Het wordt vooral ten Zuiden van de rivieren gevierd. Elke stad of dorp in Noord-Brabant heeft zijn Carnavalsnaam en vereniging: Venlo heeft de oudste: ‘Jocus’ uit 1842. Limburg benoemt de plaatsen in het plaatselijke dialect. Iedere vereniging kiest een eigen prins Carnaval, die tijdelijk ‘de macht’ over de stad of het dorp heeft en organiseert een eigen optocht. Veel steden hebben ieder jaar een eigen Carnavalslied in het plaatselijke dialect met lokale verwijzingen in de tekst. Carnavalskrakers worden overal gezongen (zoals Mien, waar is mijn feestneus er ooit één was van Toon Hermans). In cafés en bij verenigingen wordt feest gevierd. In Limburg is woensdag voor Carnaval Oude Wijven Nacht, een Rijnlandse traditie: dan zijn de straten het domein van vrouwen. Ze vernederen rondlopende mannen, knippen hun stropdassen af en jagen ze weg. Ten Noorden van de rivieren wordt Carnaval gevierd in katholieke streken (zoals Twente) en enclaves in protestante gebieden (zoals in de Achterhoek, de Bollenstreek en West-Friesland).
Lees ook:Carnaval 2011 barst los
Lees ook:Carnaval – het feest voor vastentijd – barst los
Lees ook:Carnaval: het feest voor vastentijd
Lees ook:Carnaval – het katholieke feest voor de vastentijd
Lees ook:Carnaval: feesten tot de vastentijd vanaf Aswoensdag begint