Vrijdag 21 oktober tot en met 29 januari presenteert het Van Gogh Museum de tentoonstelling Daubigny, Monet, Van Gogh: Impressies van het landschap. Hierin speelt Charles François Daubigny (1817-1878) een cruciale rol als vernieuwer van de landschapschilderkunst en wegbereider voor de impressionisten. Er hangt werk van Daubigny, Van Gogh en impressionisten als Monet en Pissarro, uit meer dan 35 musea en privé-collecties. De expositie geeft een nieuwe kijk op de oorsprong van het impressionisme. Daubigny was een van de belangrijkste Franse landschapschilders van zijn tijd. Zijn voorliefde voor schilderen in de openlucht en zijn schetsmatige schildertechniek maakten de weg vrij voor de impressionisten. Zijn atelierwoning in Auvers-sur-Oise werd een pelgrimsoord voor kunstenaars, waaronder Van Gogh. Vandaag de dag is hij vrij onbekend en daar wil het museum verandering in brengen (bron: persbericht).
Zie ook: ‘Cromheecke tekent Daubigny’ in de Mesdag Collectie
-
Daubigny’s persoonlijke benadering van het landschap maakte grote indruk op jonge schilders – de latere impressionisten. Zo vonden zijn dreigende luchten en imposante zonsondergangen aan de Normandische kust navolging bij Claude Monet (1840-1926) en raakte Camille Pissarro (1830-1903) geïnspireerd door zijn boomgaarden in bloei. Daubigny was niet alleen inspirator: door zijn positie en contacten in de Parijse kunstwereld hielp hij de nieuwe generatie kunstenaars actief carrière te maken. Vanaf 1870 ging Daubigny net als de impressionisten experimenteren met heldere kleuren en de weergave van vluchtige natuurimpressies, zoals in Ondergaande zon bij Villerville (1874, De Mesdag Collectie, Den Haag), dat op de tentoonstelling naast Monets Zonsondergang op de Seine bij Lavacourt, wintereffect (1880, Petit Palais, Parijs) hangt.
Met zijn atelierboot ‘Le Botin’ voer Daubigny rond om het landschap vanaf het midden van de rivier vast te leggen: originele composities en sfeervolle riviergezichten leverden hem roem en commercieel succes op en vonden navolging bij de impressionisten. Op een multimediale variant van zijn atelierboot kan het publiek via film, geluid en diverse voorwerpen het schilderen op het water zelf ervaren. Van Gogh bewonderde Daubigny’s streven naar realisme en de wijze waarop hij een persoonlijk gevoel in zijn landschappen legde. In 1890, tijdens de laatste maanden van zijn leven, verbleef Van Gogh in Auvers-sur-Oise, waar Daubigny ook had gewoond en gewerkt en schilderde er net als de Franse meester de traditionele dorpshuizen en korenvelden. In de tuin maakte hij meerdere schilderijen die beschouwd kunnen worden als een hommage aan de kunstenaar, waaronder De tuin van Daubigny (1890, Collectie Rudolf Staechelin).
Halverwege de 19de eeuw trokken kunstenaars erop uit om het landschap te tekenen. Zij lieten zich ter plekke inspireren door de natuur, waarbij ze gretig gebruikmaakten van de toenemende kwaliteit en variatie aan tekenmaterialen. Dit is terug te zien in de sfeervolle natuurgezichten van de School van Barbizon, maar ook in de expressieve velden van Vincent van Gogh. Parallel aan de tentoonstelling worden tekeningen van het Franse landschap uit de eigen collectie gepresenteerd in het prentenkabinet. Bij de tentoonstelling verschijnt een rijk geïllustreerde publicatie over de wisselwerking tussen Daubigny en de impressionisten, zijn vernieuwende schilderpraktijk en zijn invloed op Van Gogh (in het Nederlands en Engels, 176 pagina’s, €24,95). Conservatoren en restauratoren geven toelichting op de tentoonstelling in gratis lezingen op zondag.
Lees ook:Cromheecke tekent Daubigny van 2 december t/m 5 maart in De Mesdag Collectie Den Haag
Lees ook:‘Van Gogh, Rousseau, Corot: In het bos’. Bosrijke zomertentoonstelling t/m 10 september
Lees ook:‘Nederlanders in Barbizon. Maris, Mauve, Weissenbruch’ – vanaf 27 oktober in De Mesdag Collectie Den Haag
Lees ook:Van Gogh-collectie hele verbouwing te zien in Hermitage Amsterdam
Lees ook:Nu en verwacht in Van Gogh Museum en Mesdag Collectie Den Haag