Zaterdag 5 maart opent in Museum De Mesdag Collectie in Den Haag de tentoonstelling ‘Natuur in Beeld’. Het kleine museum – niet te verwarren met museum Panorama van Mesdag, twee straten verderop – is gehuisvest in de vroegere woning van Hendrik Willem Mesdag (1831-1915) aan het begin van de Laan van Meerdervoort, met aan de achterkant uitzicht op het Vredespaleis. Hij verzamelde veel schilderwerk, met name van de Franse School van Barbizon en de Haagse School. Op ‘Natuur in Beeld’ komen ze op een bijzondere manier samen: 19e-eeuwse fotografie versus schilderkunst, met werken uit collecties van het Rijksmuseum en Museum d’Orsay in Parijs en bruiklenen die zelden te zien zijn. Uniek aan de kleine, maar fijne tentoonstelling is het feit dat de schilderijen en foto’s uit dezelfde tijd stammen. Geen reproducties van foto’s, maar kiekjes die de tand des tijds hebben doorstaan.
Al snel na de uitvinding van de fotografie in 1839 ontdekken schilders de voordelen ervan voor hun eigen werk en gaan niet alleen eigen schetsen, maar ook foto’s voor hun werk gebruiken: zelf geschoten of kiekjes van fotografen. In Barbizon, een dorp in het bos van Fontainebleau, verzamelde zich rond 1830 een groep schilders in de oerbossen die als jachtgebied van de koning eeuwenlang ongerept waren gebleven. De schilders trokken eropuit om de natuur vast te leggen zoals die was. Dat was nieuw in die tijd: tot dan maakten schilders in hun ateliers geïdealiseerde landschappen. Af gauw struinden ook fotografen de oerbossen af: de tentoonstelling laat zien hoe schilders en fotografen naar hetzelfde op zoek waren: eeuwenoude bomen, meertje en hoge rotspartijen.
Mede door de aanleg van een spoorlijn in 1849 volgden dagjesmensen. Er kwam een reisgids uit en met complete wandelroutes, iets waar schilder Théodore Rousseau fel tegen was: hij was bang dat de ongereptheid van het gebied zou verdwijnen en schreef zelfs een smeekbede aan de toenmalige Franse keizer om het tegen te houden. Ook in ons land zagen schilders al gauw het nut van foto’s in. Mesdag fotografeerde niet zelf, maar voor zijn beroemde Panorama van Mesdag maakte hij gebruik van werk van fotografen. Die foto’s zijn in de expositie te zien, naast een studie van het Panorama. Ook Breitner ontbreekt niet, met naast een aantal werken zijn oude fotocamera, met verfspatten en al. De tentoonstelling is te zien tot en met 5 juni.
Lees ook:‘Nederlanders in Barbizon. Maris, Mauve, Weissenbruch’ – vanaf 27 oktober in De Mesdag Collectie Den Haag
Lees ook:De Mesdag Collectie: ‘Nederlanders in Barbizon. Maris, Mauve, Weissenbruch’
Lees ook:Museum Mesdag heropend als De Mesdag Collectie
Lees ook:Tentoonstelling ‘Panorama Continuüm’ in Panorama Mesdag Den Haag
Lees ook:Mesdagjaar officieel van start gegaan