Wegens grote belangstelling is de tentoonstelling Blaeu’s wereld in kaart | meestercartograaf in de Gouden Eeuw in Het Scheepvaartmuseum tot 30 september verlengd. Ruim 100.000 bezoekers hebben sinds 14 april 2017 de unieke wereldkaart van meester-cartograaf Joan Blaeu uit 1648 bewonderd. Bezoekers waardeerden de tentoonstelling met een 8,5. De wereldkaart is één van de absolute topstukken van het museum en bood destijds de meest actuele kennis van de wereld. Van deze versie van de kaart, met tekst van Blaeu en een nieuwe plaat voor China, is er maar één ter wereld. In de tentoonstelling Blaeu’s wereld in kaart is ook een Chinese kaart te zien van Ferdinand Verbiest. Deze kaart uit 1674 bestaat uit acht stroken papier, die jarenlang opgerold lagen in het depot van Het Scheepvaartmuseum. Het is uniek dat deze twee bijzonder kaarten in één tentoonstelling te zien zijn (bron: persbericht).
-
De Amsterdamse firma Blaeu
De firma Blaeu was de grootste producent van kaarten in de zeventiende eeuw. De Blaeus baseerden zich op eerdere kaarten, eeuwenoude overlevering én de meest recente ontdekkingen. De boekhandel van de firma Blaeu was gevestigd ‘Op het water’, het huidige Damrak in Amsterdam. De locatie zo vlak aan de haven was niet toevallig gekozen. Daar arriveerden nieuwe producten en informatie van over de hele wereld. Zeelieden, kooplieden, geleerden en regenten samen, geïnteresseerd in Blaeu’s kennis en kunde, kwamen hier samen. De cartografie van de firma Blaeu heeft veel invloed gehad op het wereld- en kaartbeeld. Veel cartografen probeerden Joan Blaeu na te volgen of te verbeteren. Lees meer
over de kaart van Blaeu.
-
De ‘hele kaart van de wereld’ van Ferdinand Verbiest
In de tentoonstelling Blaeu’s wereld in kaart is ook een Chinese kaart te zien van Ferdinand Verbiest. In 1674 produceerde de Vlaamse jezuïet Verbiest in China de Kūnyú Quántú deze ‘hele kaart van de wereld’ voor de Chinese keizer. Bij de Chinese wereldkaart van Verbiest, is direct te zien dat het Oostelijk en Westelijk halfrond zijn omgedraaid. Verbiest volgt namelijk de Chinese traditie waarbij China, letterlijk ‘rijk van het midden’, centraal staat afgebeeld in plaats van Europa, zoals wij gewend zijn. Ferdinand Verbiest baseerde zijn kaart op Europese geografische kennis, waaronder op de wereldkaart van Blaeu. Dit blijkt onder andere uit het feit dat Californië is weergegeven als eiland. Ook de nieuwste informatie over Nieuw-Zeeland en Australië, afkomstig van Abel Tasman, is door Verbiest overgenomen.
-
Kennis van Chinese zeevaarders
Verbiest gebruikte niet alleen Europese kaarten voor het maken van zijn eigen kaart. Dit is onder andere te zien aan een andere invulling van China. Ook is de oostkust van Australië volledig ingetekend en wordt Nieuw-Zeeland weergegeven als een eiland. Waarschijnlijk is dit in kaart gebracht door Chinese zeevaarders en vond Verbiest deze lokale informatie betrouwbaarder dan Europese informatie. Een ander opvallend detail is dat de nulmeridiaan getrokken is over Peking. De stad is ingeklemd tussen de lijnen 355 en 5. De buitenste twee stroken van de kaart bevatten tekst in een achttal cartouches met kennis over geografie.
-
Over Ferdinand Verbiest
Ferdinand Verbiest (1623-1688) was behalve theoloog ook sterrenkundige en geograaf. In 1659 vertrok hij naar China en vanaf 1666 was hij daar het hoofd van de missie van de jezuïeten. Verbiest werd gewaardeerd aan het keizerlijke hof in China. Verbiest maakte deze kaart voor de keizer van China in 1674. Daarnaast bouwde hij onder meer een instrumentarium voor het observatorium in Beijing. Dit is gebouw is in Beijing nog steeds te bewonderen.
-
Lees ook:Dordrecht heeft nu haar eigen Stadsganzenbord
Lees ook:Het Scheepvaartmuseum verruimt de openingstijden van de bibliotheek
Lees ook:‘Go China’ in Groningen en Assen
Lees ook:Ouwehands Dierenpark heeft ‘mooiste pandaverblijf ter wereld’
Lees ook:Expositie Chinese Terracotta Warriors in Den Haag
