Nijmegen herdacht vandaag het bombardement op de stad precies 65 jaar geleden. Op 22 februari 1944 werd de binnenstad in de as gelegd door geallieerde bommen; daarbij kwamen bijna 800 inwoners om. Burgemeester Thom de Graaf en minister Piet-Hein Donner van Sociale Zaken namen deel aan de herdenking. Bij monument De Schommel werden kransen geleden, volgens De Graaf in zijn toespraak ‘het dramatische middelpunt van de gewonde en gedode stad’. De herdenking begon met een oecumenische bijeenkomst in een volle St. Stevenskerk. Daarna liepen honderden mensen in een stille tocht naar De Schommel. Een overlevende van het bombardement hield zijn verhaal. Om precies 13.27 uur luidden de kerkklokken. Er werd drie minuten stilte gehouden.
Volgens de geallieerde lezing waren de piloten op weg naar de Duitse stad Gotha, om een vliegtuigfabriek plat te gooien. Door slecht weer en fanatieke Duitse tegenstand wisten de piloten Gotha niet te bereiken. Op de terugweg naar Engeland zochten ze een ander doel: ze zagen Nijmegen ten onrechte aan voor de Duitse stad Kleef. De waarheid is nooit helemaal boven tafel gekomen. Zo zouden Arnhem, Nijmegen en Deventer op dezelfde dag zijn gebombardeerd. De Waalbrug bij Nijmegen (een strategisch doel) bleef intact. De vliegtuigen zouden laag hebben gevlogen en daardoor wel degelijk goed zicht hebben gehad op wat ze bombardeerden. Enkele weken daarna zouden in België en Frankrijk ook burgerdoelen bewust zijn gebombardeerd, ter voorbereiding van D-Day: 6 juni 1944.
Joost Roosendaal, historicus aan de Nijmeegse Radbout Universiteit, zegt dat de Amerikanen heel bewust gelegenheidsdoelen hebben gezocht, toen ze Gotha niet haalden. Hij presenteerde zijn bevindingen vandaag in zijn boek Nijmegen ‘44: een verslag van zijn naspeuringen naar de ramp van 65 jaar geleden. Veel wapentransporten liepen via het spoor: dat was algemeen bekend. De piloten kozen gericht voor het spooremplacement; Rosendaal wijt het aan onder andere de onervaren vliegers, dat ook het centrum zwaar werd getroffen: ‘Er is rommelig gebombardeerd.’ Hij vindt het geen vergissing, want in officiële rapportages is opgetekend dat de vliegers al snel wisten dat ze niet Kleef, maar Nijmegen bombardeerden. Rosendaal: ‘Er wordt zelfs gesproken van een flater, een faux pas.’ Nijmegen worstelde decennialang met het feit dat het de geallieerden waren geweest die de stad hadden verwoest. Pas in 2000 kwam er een monument voor de burgerslachtoffers.
Lees ook:Herdenking bombardement Nijmegen
Lees ook:Herdenking bombardement Bezuidenhout Den Haag
Lees ook:Herdenking bombardement Rotterdam 75 jaar geleden
Lees ook:Herdenking bombardement op Rotterdam
Lees ook:Herdenking bombardement op Rotterdam
Dat Nijmegen zo zwaar leed onder het Amerikaanse
bombardement op 22 februari 1944 is natuurlijk al vreselijk genoeg daar er niet alleen 800 doden vielen maar ook de binnenstad bijna verwoest werd waaronder het fraaie station van C.H. Peters (1894-1944). Toch valt het evenmin goed te praten dat de geallieerden buiten een aantal Nederlandse steden ook Duitse steden platgooiden waaronder Dresden. In dat opzicht zijn de geallieerden nauwelijks minder vernielzuchtig of dodelijker geweest dan de nazi’s! Daar komt nog bij dat Nijmegen en andere steden nooit meer helemaal herrezen uit hun as zoals ze vroeger waren.