Woensdag 11 november is het Sint Maarten en trekken verklede kinderen met lampionnen van deur naar deur en zingen in ruil voor snoep en fruit (2016: klik hier). Het is de naamdag van Sint Maarten (ook wel Sint Martinus genoemd). Het oude gebruik komt nog voor Noord-Holland, Noord-Nederland, Limburg en in de stad Utrecht. In Amsterdam herleefde Sint Maarten eind 20e eeuw.
Vroeger liepen kinderen rond met uitgeholde bieten met een kaars erin: tegenwoordig met lampionnen. Niet alleen katholieken, ook protestanten en moslims doen mee, niet in de laatste plaats vanwege het gratis snoep. In een aantal plaatsen zijn georganiseerde lampionnenoptochten. Utrecht viert het vijf dagen lang: Sint Maarten is de schutspatroon van de Domstad.
De oorsprong van Sint Maarten moet waarschijnlijk worden gezocht in een heidens feest: het ronddragen van het (heilige) vuur was een vruchtbaarheidsritueel in heel West-Europa. De katholieke kerk nam het heidense ritueel over om zo het vertrouwen van het volk te winnen. Volgens een andere versie was het de kerk zelf die het feest introduceerde: rond 11 november wordt uit het Evangelie van Lukas voorgelezen: ‘Niemand steekt een lamp aan en zet die in de kelder of onder de korenmaat, maar op de standaard, opdat wie binnentreden het licht zien (Lukas 11:33)’. De waarheid ligt waarschijnlijk ergens in het midden. Sint Maarten was een bedelfeest voor de armen: rijke burgers hielden hun kinderen liever binnen. Vandaag de dag gaan veel ouders voor de veiligheid met de kinderen mee op pad. Veel liedjes zijn humoristisch bedoeld, al bestaan er nog oude bedelliedjes, zoals deze:
Hier woont een rijk man, die ons wat geven kan.
Geef een appel of een peer: we komen ’t hele jaar niet meer.
Lees ook:Vrijdag 11 november: Sint Maarten – lampionnenoptochten en zingen voor snoep
Lees ook:Sint Maarten: kinderen zingend langs de deuren voor gratis snoep
Lees ook:Sint Maarten: met lampionnen van deur tot deur zingen voor snoep
Lees ook:Sint Maarten 2013
Lees ook:Sint Maarten Parade: hoogtepunt Sint Maarten Feesten in Utrecht